Giá hạt điều có xu hướng giảm kể từ đầu năm 2018 và hiện đang thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, giá được dự báo sẽ phục hồi từ quý 2 nhờ nhu cầu nhập khẩu tăng.
Cả giá trong nước và xuất khẩu đều giảm
Tại Việt Nam, giá hạt điều giảm mạnh trong 3 tháng đầu năm, hiện chỉ bằng 50% so với cùng kỳ năm 2018.
Tại Bình Phước, giá hạt điều tươi thu mua tại vườn hiện ở mức 28.500 – 30.000 đồng/kg. Giá giao tại nhà máy là 30.000 – 32.000 đồng/kg, tăng nhẹ từ mức 20.000 – 24.000 đồng/kg thời điểm cuối tháng 2, nhưng giảm khoảng 50% so với mức giá 40.000 – 42.000 đồng/kg năm 2018.
Giá hạt điều khô hiện vào khoảng 36.000 đồng/kg, giảm 3.000 đồng so với tháng trước, và giảm mạnh so với mức giá 50.000 đồng/kg của năm 2018.
Tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, giá hạt điều cao hơn các khu vực khác do chất lượng tốt hơn, giao thông thuận tiện, nhưng giá thu mua thường xuyên biến động.
Tuần giữa tháng 3, hạt điều tươi thu mua tại vườn có giá 32.000 – 33.000 đồng/kg, nhưng đến cuối tháng chỉ còn 29.500 đồng/kg, giảm 2.500 – 3.500 đồng. Hiện vào mùa thu hoạch rộ, nhiều chủ vườn lo ngại giá càng thấp càng dễ bị thương lái ép giá.
Không chỉ giá thu mua thấp, giá hạt điều xuất khẩu cũng thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm ngoái. Theo tính toán của Bộ Công Thương, giá xuất khẩu bình quân hạt điều tháng 3 đạt 7.800 USD/tấn, giảm 6,4% so với tháng 2, và giảm 22,3% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tính chung 3 tháng đầu năm nay, giá xuất khẩu bình quân cũng giảm 20,9% so với cùng kỳ và đạt 8.043 USD/tấn. Kết quả, tổng kim ngạch xuất khẩu hạt điều trong quý 1 giảm 17,2% so với cùng kỳ.
Giá giảm trong quý 1 do đây là thời điểm thu hoạch của nhiều nước sản xuất lớn như Brazil, Indonesia, Nigeria,…Tuy nhiên, theo dự đoán của Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, sang quý 2, giá có thể phục hồi và được kỳ vọng sẽ cao hơn hai năm trước, nhờ nhu cầu từ Trung Quốc và một số nước khác tăng.
Cũng theo Ủy ban Quả và Hạt khô quốc tế, nhu cầu hạt điều năm nay sẽ tăng mạnh từ tháng 4/2019 và ổn định cho tới cuối năm. Giá điều năm 2019 cũng được kỳ vọng sẽ cao hơn năm 2017 và năm 2018.
Điểm sáng duy nhất của ngành điều trong tháng 3 là xét cả về khối lượng và giá trị xuất khẩu tháng 3, ngành điều ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể so với tháng 2. Bộ Công Thương ước tính xuất khẩu hạt điều tháng 3 đạt 30.000 tấn với trị giá 234 triệu USD, tăng 103,2% về lượng và tăng 90,3% về trị giá.
Hạt điều Việt Nam giữ vững vị trí số 1 tại Mỹ
Theo Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ, nhập khẩu hạt điều của nước này trong tháng 1 đạt trên 11.000 tấn, với trị giá 92,23 triệu USD, tăng 10,3% về lượng và tăng 9,2% về trị giá so với tháng cuối năm 2018.
Trong đó, Việt Nam là thị trường cung cấp hạt điều lớn nhất cho Mỹ. Tháng 1, thị phần hạt điều Việt Nam trong tổng lượng nhập khẩu của Mỹ chiếm 81,6%, tăng từ mức 79,8% của tháng 12/2018.
Brazil là nguồn cung hạt điều lớn thứ 2 cho Mỹ, với lượng nhập khẩu đạt 632 tấn, thấp hơn nhiều so với 9.053 tấn nhập khẩu từ Việt Nam. Thị phần hạt điều Brazil có xu hướng giảm, từ mức 6,6% của tháng 12/2018 xuống còn 5,7% trong tháng 1.
Theo đánh giá của Bộ Công Thương, hạt điều Việt Nam vẫn giữ vững vị trí số 1 tại Mỹ, và chiếm lợi thế cạnh tranh cao hơn các đối thủ như Brazil, Ấn Độ, Bờ Biển Ngà. Triển vọng xuất khẩu hạt điều sang Mỹ tong thời gian tới tương đối khả quan, nhờ giá hạt điều toàn cầu được dự báo sẽ phục hồi nhẹ trong quý 2.
Để gia tăng giá trị xuất khẩu hạt điều sang Mỹ, ngành điều Việt Nam cần khắc phục tình trạng mất cân đối nghiêm trọng giữa năng lực chế biến và sản lượng sản xuất nội địa. Để giữ vững vị thế dẫn đầu thế giới, ngành điều nên phải tập trung cải thiện năng suất và chất lượng hạt điều, từ đó tìm kiếm cơ hội tăng xuất khẩu sang Mỹ, Bộ Công Thương khuyến nghị.
Theo Phan Vũ/NĐH
