Kết thúc phiên giao dịch ngày 10/3, các chỉ số chứng khoán Mỹ đồng loạt lao dốc. S&P 500 giảm 2,7% xuống 5.614 điểm – thấp nhất kể từ tháng 9/2024. Nasdaq Composite mất 4%, mức giảm mạnh nhất trong 18 tháng. DJIA giảm 2% còn 41.911 điểm. Sự sụt giảm lần này đặc biệt gây chú ý do liên quan đến bình luận mới nhất của ông Trump về khả năng suy thoái kinh tế.
Trong cuộc phỏng vấn với Fox News ngày 9/3, ông Trump không loại trừ nguy cơ suy thoái và nhấn mạnh nước Mỹ đang trong giai đoạn chuyển đổi lớn. Ông cũng tuyên bố muốn tập trung vào xây dựng nền kinh tế vững mạnh, thay vì chỉ quan tâm đến thị trường chứng khoán. Nhà đầu tư Jim Cramer nhận định thị trường hoảng loạn vì ông Trump đang ủng hộ các chính sách bảo hộ hơn trước, tập trung vào thuế nhập khẩu thay vì hỗ trợ chứng khoán.
Ngân hàng JPMorgan Chase đã nâng dự báo xác suất suy thoái của Mỹ trong năm nay từ 30% lên 40%, còn Goldman Sachs điều chỉnh từ 15% lên 20%. Giới đầu tư lo ngại thuế nhập khẩu có thể gây gián đoạn thương mại và ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế. Tuy nhiên, ông Trump vẫn khẳng định thuế quan là giải pháp đúng đắn và không có ý định nới lỏng.
Những biến động chính sách cũng ảnh hưởng đến các tài sản khác. Bitcoin, vốn hưởng lợi từ việc ông Trump tái đắc cử, đã giảm mạnh xuống gần 76.600 USD. Trong khi đó, vàng – kênh trú ẩn an toàn – liên tục lập đỉnh, có thời điểm đạt 2.956 USD/ounce. Các chuyên gia nhận định nguy cơ suy thoái chưa rõ rệt, nhưng nền kinh tế Mỹ đang đối mặt với nhiều bất ổn và rủi ro chính sách.
Người nổi tiếng nhận quảng cáo tràn lan, thiếu kiểm chứng: Vô trách nhiệm với cộng đồng
Các sàn thương mại điện tử và người bán đang sử dụng rộng rãi ảnh hưởng của người nổi tiếng (KOL, KOC, TikToker, YouTuber) để tăng doanh số bán hàng. Tuy nhiên, việc quảng cáo quá đà, thiếu kiểm chứng đã dẫn đến nhiều hệ lụy, buộc những người quảng bá phải có trách nhiệm hơn.
Nhiều KOL/KOC nhận quảng cáo sản phẩm kém chất lượng, cung cấp thông tin sai lệch, gây ảnh hưởng tiêu cực đến người tiêu dùng. Đặc biệt trong lĩnh vực thực phẩm và đồ uống, việc quảng cáo thiếu chuyên môn có thể gây hại đến sức khỏe người tiêu dùng.
Các chuyên gia cho rằng, KOL/KOC không thể chỉ chạy theo lợi nhuận mà bỏ qua đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm với cộng đồng. Tình trạng quảng cáo sai sự thật ngày càng phổ biến, nhưng chế tài xử phạt còn thiếu tính ràng buộc.
Thị trường đang có sự thay đổi, các phiên livestream doanh số “khủng” giảm dần, giá cả ổn định hơn. Doanh nghiệp cần tập trung xây dựng tập khách hàng trung thành, còn KOL/KOC cần chuyên môn hóa để duy trì sự nghiệp.
Xu hướng hợp tác với chuyên gia có chuyên môn sâu trong ngành đang được ưa chuộng. Các nhãn hàng nhận ra rằng việc chọn sai người quảng cáo có thể gây hại lớn đến uy tín thương hiệu.
Luật pháp đã có quy định về quảng cáo sai sự thật, nhưng việc thực thi chưa nghiêm minh. Cần có chế tài xử phạt mạnh mẽ hơn, thậm chí cấm người vi phạm quảng cáo trên các phương tiện truyền thông.
Quang Linh Vlogs: Từ người hùng của dân nghèo châu Phi tới ‘chiến thần livestream’
Quang Linh Vlogs, từ chàng trai làm thuê ở Angola, đã trở thành hiện tượng mạng nhờ những video chân thực về cuộc sống và giúp đỡ người dân địa phương. Anh xây dựng kênh YouTube từ năm 2019, thu hút người xem bởi sự giản dị và lòng nhân ái.
Từ năm 2020, Quang Linh nổi tiếng với các hoạt động thiện nguyện, tạo việc làm và cải thiện đời sống người dân Angola. Tuy nhiên, gần đây, anh chuyển sang livestream bán hàng tại Việt Nam, gây nhiều tranh cãi. Hình ảnh chàng trai chân chất dần thay thế bằng một người bán hàng chuyên nghiệp, khiến người hâm mộ thất vọng.
Việc quảng cáo quá lời và chất lượng sản phẩm không như mong đợi khiến Quang Linh mất điểm. Dù được phép kinh doanh, anh bị chỉ trích vì dễ dãi trong việc chọn sản phẩm và ngôn từ. Nếu tiết chế hơn, có lẽ anh vẫn giữ được tình cảm của khán giả như thuở ban đầu.
Kinh tế đêm, động lực tăng trưởng chưa được khai thác hết
Kinh tế đêm kết hợp với kinh tế vỉa hè không chỉ thúc đẩy tăng trưởng mà còn tạo việc làm, bảo tồn văn hóa và thu hút du lịch. Tại nhiều thành phố lớn như Bangkok, Seoul hay New York, các hoạt động này đã trở thành động lực kinh tế quan trọng. Tuy nhiên, tại Việt Nam, kinh tế đêm vẫn chưa phát triển tương xứng do chính sách quản lý chưa đồng bộ, dẫn đến khai thác manh mún, tự phát và thiếu sức hút với du khách.
Vỉa hè không chỉ là không gian giao thông mà còn là nơi diễn ra nhiều hoạt động kinh doanh, đặc biệt là ẩm thực và dịch vụ. Mô hình chợ đêm, phố đi bộ hay quán ăn ven đường nếu được tổ chức hợp lý sẽ góp phần thúc đẩy kinh tế đô thị. Các nước như Singapore và Thái Lan đã thành công với mô hình hawker center hay chợ đêm được cấp phép.
Để phát triển bền vững, Việt Nam cần quy hoạch các khu vực kinh doanh hợp pháp, cấp phép linh hoạt cho hộ kinh doanh nhỏ, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư và hỗ trợ đào tạo lao động. Ứng dụng công nghệ vào thanh toán và quản lý cũng giúp nâng cao hiệu quả, minh bạch hóa hoạt động, biến kinh tế vỉa hè thành một phần chính thức của nền kinh tế đô thị.
Vận tải biển ASEAN – Mỹ hiện “rất ảm đạm”, nhưng cước sẽ tăng mạnh từ tháng 9
Cước phí container xuyên Thái Bình Dương chưa tăng đột biến sau khi Mỹ áp thuế bổ sung lên hàng hóa Trung Quốc. Tuy nhiên, các nhà phân tích dự báo cước tàu biển từ Đông Nam Á sang Mỹ sẽ tăng mạnh từ tháng 9. Hoạt động thương mại tăng vọt tại các trung tâm sản xuất Đông Nam Á trước thềm bầu cử Mỹ, khi người mua trữ hàng đề phòng gián đoạn thương mại.
Chỉ số vận chuyển container Thượng Hải (SCFI) đã giảm sau Tết Nguyên đán, bất chấp việc Mỹ áp thuế lên Trung Quốc, Mexico và Canada. Giá cước SCFI đến Bờ Tây Mỹ đã xuống dưới 2.500 đô la/FEU. Giá cước giảm buộc các hãng tàu container phải cắt giảm công suất, hủy chuyến hoặc bỏ cảng để đẩy giá lên.
Tuy nhiên, Linerlytica cho rằng kế hoạch tăng giá cước của các hãng tàu khó thành công vì thuế quan của Trump sẽ khiến khối lượng hàng hóa xuyên Thái Bình Dương ảm đạm. Dù các công ty đã tích trữ hàng trước đó, tác động của thuế quan có khả năng xuất hiện vào nửa cuối năm. Vận tải biển xuyên Thái Bình Dương thường tăng vào tháng 9, khi hàng hóa được gửi đi để bán vào dịp lễ cuối năm.
Giám đốc một hãng tàu biển Malaysia dự đoán sẽ có sự gia tăng đột biến vào nửa cuối năm khi xuất khẩu từ Đông Nam Á tăng lên thay thế Trung Quốc. Năm nay là một năm bất ổn đối với ngành vận tải biển, và sự bất ổn này có thể dẫn đến giá cước cao hơn.
Nguồn: Ricky Hồ tổng hợp
Đông Nam Á chuẩn bị cho các đợt áp thuế của Mỹ
Tại Đông Nam Á, Việt Nam, Thái Lan và Malaysia có thặng dư thương mại lớn nhất với Mỹ, khiến các chính phủ lo ngại khi ông Trump đe dọa áp thuế. Thâm hụt thương mại của Mỹ với các nước này tăng lên từ khi Trump bắt đầu chiến tranh thương mại với Trung Quốc, thúc đẩy sản xuất Trung Quốc chuyển sang Đông Nam Á. Chính quyền Biden tiếp tục xem xét kỹ lưỡng các mặt hàng lợi dụng lỗ hổng này.
Một công ty hậu cần Việt Nam cảnh báo về rủi ro khi thay đổi chứng nhận xuất xứ hàng hóa, vì Trung Quốc có thể tìm cách đẩy hàng hóa qua Việt Nam, gây khó khăn trong việc kiểm soát và đảm bảo chất lượng.
Các quan chức thương mại khu vực đang tích cực gặp gỡ các đối tác ở Washington. Bộ trưởng Thương mại Thái Lan đã đến Washington vào tháng 2. Bộ trưởng Công Thương Việt Nam sẽ gặp Đại diện Thương mại Mỹ trong tuần này, nhấn mạnh việc Việt Nam giảm thuế cho các nước có quy chế “tối huệ quốc” sẽ có lợi cho hàng hóa Mỹ. Việt Nam cũng sẽ hỗ trợ các nhà đầu tư Mỹ tham gia vào các ngành công nghiệp chiến lược. Bộ trưởng Malaysia nhấn mạnh “ngoại giao mềm là chìa khóa” và đang thảo luận với các quan chức thương mại Mỹ.
Chủ tịch Hội đồng các hãng tàu biển quốc gia Thái Lan (TNSC) cảnh báo rằng bất kỳ hành động nào của Mỹ đối với các hãng tàu Trung Quốc sẽ đẩy giá cước vận tải lên cao.
Nguồn: Nguồn: Ricky Hồ tổng hợp
Trung Quốc đối mặt sức ép giảm phát
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Trung Quốc giảm 0,7% trong tháng 2 so với cùng kỳ năm ngoái, đánh dấu lần đầu tiên giảm kể từ tháng 1/2024. Nguyên nhân chính là sự sụt giảm giá thực phẩm (giảm 3,3%), rượu và thuốc lá. Điều này làm gia tăng thách thức cho chính phủ trong việc kích thích nhu cầu nội địa.
Theo Zhiwei Zhang, nhà kinh tế tại Pinpoint Asset Management, kinh tế Trung Quốc vẫn chịu sức ép giảm phát, bất chấp một số tiến bộ trong công nghệ giúp cải thiện tâm lý đầu tư và tiêu dùng. Khi xuất khẩu gặp rủi ro từ căng thẳng thương mại và bất động sản tiếp tục suy yếu, chính sách tài khóa cần chủ động hơn, đi kèm với việc nới lỏng tiền tệ như giảm lãi suất và tỷ lệ dự trữ bắt buộc cho ngân hàng.
Chỉ số giá sản xuất (PPI) của Trung Quốc cũng giảm 2,2% trong tháng 2, đánh dấu chuỗi giảm liên tục từ tháng 9/2022. Những số liệu này được công bố ngay sau khi Bắc Kinh đặt mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 khoảng 5% và lạm phát 2% – mức thấp nhất hơn hai thập kỷ.
Chính phủ Trung Quốc nhấn mạnh mục tiêu ổn định tăng trưởng kinh tế thông qua thúc đẩy tiêu dùng nội địa, với từ “tiêu dùng” xuất hiện 31 lần trong báo cáo chính phủ, cao hơn năm ngoái. Tiêu dùng hiện đóng góp chưa đến 40% GDP Trung Quốc, thấp hơn 20% so với mức trung bình toàn cầu. Xuất khẩu và đầu tư vẫn là trụ cột tăng trưởng, nhưng căng thẳng thương mại từ thời chính quyền Trump đã buộc Bắc Kinh phải chuyển hướng.
Năm 2024, GDP Trung Quốc tăng 5%, đạt mục tiêu nhờ hàng loạt biện pháp kích thích kinh tế vào cuối năm, duy trì tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm cao nhất thế giới.
Xây dựng chiến lược thâm nhập thị trường Bắc Âu cho các sản phẩm hữu cơ Việt Nam
Bắc Âu là một trong những thị trường tiêu thụ sản phẩm hữu cơ lớn nhất thế giới, với xu hướng ngày càng quan tâm đến sức khỏe, môi trường và trách nhiệm xã hội. Đan Mạch dẫn đầu về tiêu thụ sản phẩm hữu cơ, trong khi Na Uy, Phần Lan và Iceland cũng ghi nhận mức tăng trưởng ổn định.
Việt Nam có nhiều lợi thế để phát triển sản phẩm hữu cơ như điều kiện khí hậu thuận lợi và sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao (trà, cà phê, điều, tiêu, dừa, thảo dược). Tuy nhiên, các tiêu chuẩn nghiêm ngặt của Bắc Âu, chi phí chứng nhận cao và yêu cầu về chuỗi cung ứng minh bạch là những thách thức lớn đối với doanh nghiệp Việt Nam.
Để thâm nhập thị trường này, doanh nghiệp cần:
Xây dựng chuỗi cung ứng bền vững và minh bạch, hợp tác với tổ chức quốc tế như IFOAM và Fairtrade.
Xác định đúng đối tượng khách hàng, gồm nhóm quan tâm đến sức khỏe, môi trường và khách hàng cao cấp.
Xây dựng thương hiệu mạnh, tận dụng kênh bán hàng trực tuyến như Zalando, Etsy, Amazon.
Tham gia các hội chợ quốc tế như BioFach, Nordic Organic Food Fair để tiếp cận đối tác và tìm hiểu thị trường.
Việc đáp ứng các yêu cầu khắt khe của Bắc Âu sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam tận dụng tiềm năng lớn của thị trường này.
Patagonia – Thương hiệu thời trang lấy “xanh” làm lời
Patagonia được thành lập bởi Yvon Chouinard, một nhà leo núi đam mê thiên nhiên. Ban đầu, ông tự rèn các công cụ leo núi để cải thiện chất lượng sản phẩm. Nhờ đổi mới, Chouinard Equipment trở thành nhà cung cấp thiết bị leo núi lớn nhất Mỹ vào năm 1970. Sau đó, Yvon mở rộng sang sản xuất quần áo, bắt đầu từ áo rugby bền chắc, phù hợp với người leo núi. Năm 1973, Patagonia chính thức ra đời, nhanh chóng phát triển với triết lý sản xuất tối giản, chất lượng cao và thân thiện với môi trường. Hãng dần mở rộng sang đồ trượt tuyết, cắm trại và thực phẩm hữu cơ, giữ vững tinh thần bền vững ngay từ những ngày đầu.
Vào những năm 1980, Patagonia nhận ra tác hại của hóa chất trong ngành dệt may sau một sự cố tại cửa hàng ở Boston. Yvon Chouinard quyết định loại bỏ hoàn toàn cotton thông thường, chuyển sang cotton hữu cơ dù gặp nhiều khó khăn ban đầu. Từ năm 1996, tất cả sản phẩm của hãng đều làm từ cotton hữu cơ, không dùng thuốc trừ sâu hay hạt giống biến đổi gen. Patagonia cũng cam kết dành 1% doanh thu hỗ trợ bảo tồn môi trường. Hãng không ngừng nghiên cứu và áp dụng các chất liệu bền vững như gai dầu công nghiệp, giúp giảm tác động xấu đến hệ sinh thái.
Patagonia nổi tiếng với cách tiếp cận khác biệt về tiêu dùng bền vững. Năm 2011, hãng đăng quảng cáo trên New York Times với thông điệp “Don’t buy this jacket” nhằm nâng cao nhận thức về tác động môi trường từ sản xuất quần áo. Dù vậy, doanh thu Patagonia vẫn tăng gần 30%. Ngoài ra, chương trình “Worn Wear” khuyến khích khách hàng sửa chữa hoặc trao đổi quần áo thay vì mua mới. Hãng cũng cung cấp dịch vụ sửa chữa miễn phí trọn đời, thậm chí sửa cả sản phẩm không phải của mình. Từ năm 2005, Patagonia đã sửa hơn 415.000 sản phẩm, thể hiện cam kết giảm lãng phí và khuyến khích tiêu dùng có trách nhiệm.
Máy tính lượng tử đang bước vào giai đoạn phát triển tăng tốc, hứa hẹn những đột phá khoa học và ứng dụng thực tế trong tương lai gần. Không chỉ các “ông lớn” công nghệ như Google, IBM, Microsoft mà nhiều công ty khởi nghiệp, ngân hàng, hãng dược phẩm cũng đang đổ vốn đầu tư mạnh mẽ. Điểm khác biệt cốt lõi nằm ở đơn vị xử lý. Nếu máy tính cổ điển sử dụng bit với hai trạng thái 0 và 1, máy tính lượng tử dùng qubit với khả năng tồn tại ở vô số trạng thái cùng lúc, cho phép tính toán theo cấp số nhân.
Tiềm năng ứng dụng là vô hạn, từ việc khám phá vật liệu mới, y học đột phá, mô hình tài chính phức tạp đến trí tuệ nhân tạo siêu thông minh. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất hiện nay là giảm thiểu lỗi tính toán do qubit cực kỳ nhạy cảm với các yếu tố môi trường. Cuộc đua công nghệ lượng tử giữa Mỹ và Trung Quốc cũng đặt ra những lo ngại về an ninh mạng, khi máy tính lượng tử có thể phá vỡ các phương pháp mã hóa hiện tại. Dù vậy, giới chuyên gia tin rằng chúng ta đang chứng kiến sự chuyển mình từ lý thuyết lượng tử sang nền kinh tế lượng tử, mở ra một kỷ nguyên mới của công nghệ.
Chỉ số Sợ hãi và Tham lam trong thị trường tiền số đã giảm xuống mức 17, thấp nhất gần hai năm, do làn sóng bán tháo kéo dài hai ngày liên tiếp. Mức này phản ánh tâm lý “sợ hãi tột độ” của nhà đầu tư.
Chỉ số này đo lường cảm xúc thị trường từ 0 (tâm lý thấp nhất) đến 100 (tâm lý cao nhất), dựa trên các yếu tố như biến động giá, xu hướng tìm kiếm, quan điểm trên mạng xã hội và thị phần Bitcoin. Thị trường tiền số hiện đang lao dốc mạnh, với Ethereum có nguy cơ thanh lý 336 triệu USD tài sản nếu giá giảm thêm 20%. Các token lớn như XRP, Solana (SOL) và Cardano (ADA) đã mất hơn 60% giá trị.
Bitcoin cũng chịu áp lực lớn, rớt khỏi mốc 80.000 USD, có thời điểm chạm mức 76.600 USD – thấp nhất trong bốn tháng. Nguyên nhân chính đến từ lo ngại chiến tranh thương mại Mỹ – Trung leo thang và sự suy giảm của thị trường chứng khoán Mỹ, với Nasdaq Composite mất 4% – mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 9/2022.
Các công ty liên quan đến tiền số như MicroStrategy và sàn giao dịch Coinbase cũng giảm hơn 10%. CoinDesk nhận định thị trường tiền số đã cạn động lực tăng trưởng trong ngắn hạn, bị đè nặng bởi rủi ro kinh tế và thuế quan. Tổng thống Mỹ Trump cũng không loại trừ khả năng suy thoái, khi cho rằng nước Mỹ đang trong giai đoạn chuyển dịch kinh tế lớn.
Quỹ phòng hộ QCP dự báo thị trường tiền số chỉ có thể phục hồi khi xuất hiện chất xúc tác mới, trong khi rủi ro thuế quan có thể tiếp tục gây biến động lớn khi Mỹ công bố các dữ liệu vĩ mô quan trọng.
Siêu thị gặp khó khi tìm cách thay khay nhựa bảo quản thực phẩm
Các siêu thị tại Việt Nam như Lotte Mart và Central Retail đang gặp thách thức trong việc chuyển đổi sang bao bì xanh do giá thành cao và chất lượng ban đầu thấp. Khay bã mía, một giải pháp thay thế nhựa, xốp, từng gặp vấn đề về độ bền, dễ mốc, mủn.
Mặc dù chất lượng khay bã mía đã được cải thiện, giá thành vẫn cao hơn 30-50% so với nhựa, khiến siêu thị khó tăng giá bán sản phẩm. Bao bì xanh hiện chỉ chiếm 1% thị phần, chưa đa dạng về mẫu mã.
Các doanh nghiệp sản xuất bao bì xanh trong nước cũng đối mặt với áp lực cạnh tranh về giá từ sản phẩm nhập khẩu, công suất thấp và chi phí vận chuyển cao.
Dù vậy, các siêu thị vẫn nỗ lực chuyển đổi, đặt mục tiêu thay thế hoàn toàn nhựa bằng giải pháp sinh học trong tương lai gần. Chính phủ được khuyến nghị hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất bao bì xanh và khuyến khích người tiêu dùng sử dụng sản phẩm xanh.
Con đường phát triển xanh của quốc gia duy nhất thế giới đảo ngược nạn phá rừng, với 99% năng lượng tái tạo
Costa Rica là một hình mẫu về phát triển bền vững với hơn 99% điện năng từ nguồn tái tạo, gồm thủy điện, gió, mặt trời và địa nhiệt. Quốc gia này cũng thành công trong việc đảo ngược nạn phá rừng, giúp bảo tồn hơn 5% đa dạng sinh học toàn cầu.
Hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, Costa Rica triển khai Kế hoạch Khử Carbon Quốc gia qua ba giai đoạn: (1) 2018-2022: Xây dựng nền tảng pháp lý và thúc đẩy đầu tư vào công nghệ sạch; (2) 2023-2030: Chuyển đổi mạnh mẽ sang giao thông điện và sản xuất năng lượng sạch; (3) 2031-2050: Ổn định hệ thống kinh tế không phát thải. Chiến lược này gồm 10 trục chính như giao thông công cộng xanh, công nghiệp bền vững, quản lý chất thải hiệu quả và bảo tồn đất đai.
Bên cạnh năng lượng tái tạo, Costa Rica đã thành công trong việc tăng diện tích rừng che phủ từ 24,4% (1985) lên hơn 53% (2011) nhờ Chương trình Chi trả Dịch vụ Môi trường (PES). Sự phục hồi rừng không chỉ bảo vệ hệ sinh thái mà còn thúc đẩy du lịch sinh thái, đóng góp 20% GDP.
Ngoài môi trường, Costa Rica đạt nhiều thành tựu về phát triển con người. Hệ thống y tế toàn dân và giáo dục miễn phí giúp nâng cao tuổi thọ và tỷ lệ biết chữ. Quốc gia này liên tục nằm trong nhóm có Chỉ số Phát triển Con người (HDI) cao, chứng minh khả năng cân bằng giữa kinh tế và bền vững.
Giá cá tra thương phẩm hiện đang ở mức cao nhất trong 3 năm qua, dao động từ 31.500 đến 33.500 đồng/kg, mang lại niềm phấn khởi cho người nuôi. Tuy nhiên, sản lượng cá tra không còn nhiều do người nuôi giảm mật độ thả nuôi để ứng phó với thời tiết thất thường và thua lỗ từ năm trước khiến họ không còn vốn tái đầu tư.
Giá cá tra tăng mạnh chủ yếu do nguồn cung khan hiếm, trong khi thị trường xuất khẩu vẫn chưa có nhiều khởi sắc. Dự báo giá cá tra sẽ duy trì ở mức cao trong năm 2025. Để phát triển bền vững, ngành cá tra cần tập trung nâng cao chất lượng cá giống, giảm hao hụt và dịch bệnh, từ đó giảm giá thành sản xuất.
Năm 2025, ngành cá tra đặt mục tiêu duy trì sản lượng khoảng 1,65 triệu tấn, giảm nhẹ so với năm 2024. Xuất khẩu cá tra trong tháng 1/2025 ước đạt 209 triệu USD, tăng 27% so với cùng kỳ. Năm 2024, xuất khẩu cá tra đạt 2 tỷ USD, đóng góp 20% vào tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam.
Loay hoay xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc
Mặc dù Trung Quốc đã mở cửa cho sầu riêng đông lạnh Việt Nam từ tháng 8/2024, kim ngạch xuất khẩu vẫn chưa đạt kỳ vọng. Nguyên nhân chính bao gồm sự e ngại từ doanh nghiệp về lợi nhuận, chất lượng sản phẩm, và thủ tục kiểm định phức tạp.
Doanh nghiệp lo lắng về việc duy trì nhiệt độ bảo quản trong quá trình vận chuyển, và quy định kiểm định mới về chất vàng O và cadimi từ Trung Quốc. Thêm vào đó, dù cơ quan quản lý đã hoàn tất thủ tục, việc ký kết hợp đồng giữa doanh nghiệp hai nước vẫn chậm trễ.
Để thúc đẩy xuất khẩu, cần tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp về quy trình xuất khẩu, kiểm soát chất lượng, và giải pháp logistics. Thúc đẩy hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước và tăng cường quảng bá sản phẩm cũng rất quan trọng.
Thanh tra tỉnh Đắk Lắk vừa công bố hàng loạt sai phạm tại Công ty TNHH MTV Cà phê Thắng Lợi (nay đã cổ phần), liên quan đến giao khoán đất và cổ phần hóa doanh nghiệp.
Từ năm 2004, công ty ký hơn 1.100 hợp đồng “liên kết trồng cà phê” với người dân trên 616,4ha đất nhưng không đầu tư gì. Thay vào đó, công ty giao toàn bộ trách nhiệm trồng, chăm sóc và thu hoạch cho hộ nhận khoán nhưng vẫn thu các khoản phí và sản phẩm khoán. Điều này vi phạm khoản 2, điều 12 Nghị định 135/2005/NĐ-CP, khiến khiếu kiện kéo dài.
Ngoài diện tích trên, công ty còn “khoán gọn” 1.206ha cho dân đầu tư 100%. Khi xác định giá trị doanh nghiệp năm 2019, phần tài sản của người dân không được tính vào cổ phần hóa, gây thiệt thòi và tranh chấp.
Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND Đắk Lắk thu hồi 616,4ha đất “khoán trắng” để địa phương quản lý. Công ty phải đưa hơn 85,5 tỷ đồng tài sản của người dân vào giá trị cổ phần, hoàn trả 18,7 tỷ đồng lợi ích sai phạm và 9,2 tỷ đồng vốn nhà nước thất thoát. Đồng thời, cần rà soát lại quá trình cổ phần hóa để tránh thất thoát tài sản công.
Cà phê Việt trước quy định phòng chống phá rừng của EU
Tại Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần 9, các chuyên gia và doanh nghiệp thảo luận về thách thức từ Quy định chống phá rừng của EU (EUDR). Theo đó, từ năm 2026, cà phê xuất khẩu vào EU phải chứng minh không liên quan đến phá rừng sau ngày 31-12-2020. Điều này khiến chi phí sản xuất tăng, do doanh nghiệp phải đầu tư hệ thống truy xuất nguồn gốc, giám sát sản xuất và giảm phát thải carbon.
Nhằm đáp ứng EUDR, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã thí điểm hệ thống dữ liệu vùng trồng tại Đắk Lắk và Lâm Đồng, dự kiến hoàn tất vào cuối năm 2024. Đồng thời, doanh nghiệp cần áp dụng mô hình canh tác bền vững, phát triển cà phê đặc sản, hữu cơ và sản phẩm chế biến sâu để nâng cao giá trị xuất khẩu.
EU đã gia hạn thực thi EUDR đến 2026. Sau thời điểm này, doanh nghiệp không đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc sẽ bị loại khỏi thị trường EU.
Vì sao Trung Quốc nhắm vào nông sản Mỹ trong cuộc chiến thuế quan?
Trung Quốc vừa áp thuế quan từ 10-15% lên hàng loạt nông sản Mỹ như ngũ cốc, bông, thịt gà và thịt bò nhằm đáp trả việc chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump tăng thuế hàng hóa Trung Quốc. Động thái này cũng áp dụng với nông sản Canada sau khi nước này đánh thuế xe điện và nhôm thép Trung Quốc.
Việc Trung Quốc nhắm vào nông sản trong cuộc chiến thương mại phản ánh chiến lược đảm bảo an ninh lương thực cho 1,4 tỷ dân. Bắc Kinh đã thành công trong việc nâng cao khả năng tự chủ nông nghiệp và đang đối mặt với tình trạng dư cung thực phẩm do kinh tế suy giảm. Giá lúa mì tại Trung Quốc đang ở mức thấp nhất trong 5 năm, nhập khẩu ngô giảm mạnh, trong khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) sụt giảm do giá thực phẩm giảm sâu. Chính phủ đã yêu cầu doanh nghiệp hạn chế nhập khẩu ngũ cốc và tạm dừng nhập khẩu đậu nành để bảo vệ nông dân trong nước.
Bắc Kinh cũng thúc đẩy các kỹ thuật giảm sử dụng đậu nành trong chăn nuôi nhằm giảm phụ thuộc vào nhập khẩu, nhất là từ Mỹ – nhà cung cấp lớn với kim ngạch 13 tỷ USD năm 2024. Thay vào đó, Trung Quốc chuyển hướng sang Brazil.
Việc áp thuế lên nông sản Mỹ có thể ảnh hưởng đến các bang nông nghiệp, tạo áp lực chính trị lên ông Trump khi tranh cử. Tuy nhiên, nếu giá thực phẩm tăng do các biện pháp kích thích kinh tế hoặc thiên tai ảnh hưởng đến mùa màng, lập trường của Bắc Kinh với hàng nhập khẩu có thể thay đổi.
Người dân miền núi, đặc biệt là người lớn tuổi, đang tận dụng mạng xã hội (Facebook, TikTok) để chia sẻ kiến thức về cây thuốc dân gian, thu hút du khách đến trải nghiệm. Họ quay video giới thiệu về các loại thảo dược, công dụng chữa bệnh, cách sử dụng, kết hợp với cảnh quan thiên nhiên và văn hóa địa phương.
Điều này không chỉ giúp quảng bá du lịch địa phương mà còn tạo thu nhập cho người dân. Du khách được trải nghiệm tìm hiểu về thảo dược, khám phá thiên nhiên, và có thể mua các sản phẩm từ thảo dược.
Tuy nhiên, cần có sự đầu tư bài bản hơn từ chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng, chẳng hạn như tập huấn kiến thức y học cổ truyền cho người dân, đầu tư cơ sở lưu trú, kết hợp với các sản phẩm du lịch sức khỏe khác như suối khoáng nóng, xoa bóp, bấm huyệt…
Xu hướng du lịch này được dự đoán sẽ phát triển mạnh trong tương lai, phù hợp với nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng. Việt Nam có lợi thế về y học cổ truyền và nguồn dược liệu phong phú, nên đây là cơ hội để phát triển du lịch bền vững.
Trung Quốc trở thành thị trường khách du lịch quốc tế lớn nhất của Việt Nam
Trung Quốc vừa áp thuế quan từ 10-15% lên hàng loạt nông sản Mỹ như ngũ cốc, bông, thịt gà và thịt bò nhằm đáp trả việc chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump tăng thuế hàng hóa Trung Quốc. Động thái này cũng áp dụng với nông sản Canada sau khi nước này đánh thuế xe điện và nhôm thép Trung Quốc.
Việc Trung Quốc nhắm vào nông sản trong cuộc chiến thương mại phản ánh chiến lược đảm bảo an ninh lương thực cho 1,4 tỷ dân. Bắc Kinh đã thành công trong việc nâng cao khả năng tự chủ nông nghiệp và đang đối mặt với tình trạng dư cung thực phẩm do kinh tế suy giảm. Giá lúa mì tại Trung Quốc đang ở mức thấp nhất trong 5 năm, nhập khẩu ngô giảm mạnh, trong khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) sụt giảm do giá thực phẩm giảm sâu. Chính phủ đã yêu cầu doanh nghiệp hạn chế nhập khẩu ngũ cốc và tạm dừng nhập khẩu đậu nành để bảo vệ nông dân trong nước.
Bắc Kinh cũng thúc đẩy các kỹ thuật giảm sử dụng đậu nành trong chăn nuôi nhằm giảm phụ thuộc vào nhập khẩu, nhất là từ Mỹ – nhà cung cấp lớn với kim ngạch 13 tỷ USD năm 2024. Thay vào đó, Trung Quốc chuyển hướng sang Brazil.
Việc áp thuế lên nông sản Mỹ có thể ảnh hưởng đến các bang nông nghiệp, tạo áp lực chính trị lên ông Trump khi tranh cử. Tuy nhiên, nếu giá thực phẩm tăng do các biện pháp kích thích kinh tế hoặc thiên tai ảnh hưởng đến mùa màng, lập trường của Bắc Kinh với hàng nhập khẩu có thể thay đổi.
Startup tại Singapore nuôi cấy vi tảo để sản xuất nhiên liệu sinh học
Chitose Bio Evolution, một startup có trụ sở tại Singapore, đã huy động được 7,3 tỷ yên (tương đương 49 triệu USD) từ nhiều nhà đầu tư lớn, bao gồm Shiseido, Mizuho Bank, Sumitomo Mitsui Banking Corp., và Jafco Asia. Khoản đầu tư này sẽ được sử dụng để mở rộng sản xuất tảo siêu nhỏ, một nguồn nguyên liệu tiềm năng cho nhiên liệu sinh học và các sản phẩm khác.
Chitose chuyên nuôi trồng tảo để sản xuất nhiên liệu sinh học, với một cơ sở sản xuất rộng 50.000m2 tại Sarawak, Malaysia. Công ty đã thử nghiệm thành công công nghệ của mình trên quy mô lớn, sản xuất 350 tấn sinh khối vi tảo mỗi năm. Tảo được sử dụng để sản xuất nhiên liệu hàng không bền vững (SAF), mỹ phẩm và vật liệu sơn.
Kế hoạch của Chitose là mở rộng năng lực sản xuất lên 1 km2 trong vòng hai năm tới, và sau đó lên 20 km2 vào năm 2030. Công ty chọn Malaysia vì điều kiện tự nhiên thuận lợi cho việc nuôi trồng tảo, bao gồm diện tích đất rộng và ánh sáng mặt trời quanh năm.
Tảo siêu nhỏ là một nguồn nguyên liệu sinh khối đầy hứa hẹn vì chúng có thể được nuôi trồng trong môi trường được kiểm soát và không gây ra các vấn đề liên quan đến phá rừng như nhiên liệu sinh học từ cây trồng. Mặc dù nhiên liệu sinh học từ tảo vẫn thải ra CO2 khi đốt cháy, nhưng chúng được coi là trung tính carbon vì tảo hấp thụ CO2 trong quá trình phát triển.
Dự án của Chitose tại Sarawak nhận được sự hỗ trợ từ Tổ chức phát triển công nghệ công nghiệp và năng lượng mới (NEDO) của Nhật Bản, với tổng chi phí đầu tư hơn 50 tỷ yên. Hơn 100 công ty và chính quyền địa phương Nhật Bản đang tham gia vào dự án này.
Nguồn: Ricky Hồ tổng hợp
Đầu tư – tài chính
Giới đầu tư toàn cầu bắt đầu nghĩ đến suy thoái kinh tế
Nỗi lo về suy thoái kinh tế toàn cầu đang bao trùm thị trường tài chính, xuất phát từ các số liệu kinh tế ảm đạm gần đây của Mỹ và căng thẳng thương mại leo thang. Dù kinh tế Mỹ vẫn chứng tỏ sức bền, nhưng các báo cáo kinh tế gần đây cho thấy sự suy giảm niềm tin của người tiêu dùng và hoạt động doanh nghiệp yếu đi.
Tâm lý bi quan lan rộng khiến giá dầu thô giảm mạnh, thị trường chứng khoán biến động, và lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ giảm. Niềm tin của người tiêu dùng Mỹ giảm mạnh nhất trong 3 năm rưỡi, doanh thu bán lẻ và số việc làm mới đều giảm so với dự báo. Các doanh nghiệp Mỹ cũng bày tỏ sự bất ổn do chính sách thuế quan của chính quyền Trump.
Dù suy thoái chưa phải là kịch bản chính, nhiều chuyên gia kinh tế đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ. Thuế quan được dự báo sẽ làm giảm đáng kể tốc độ tăng trưởng kinh tế của Mỹ và các đối tác thương mại. Áp lực giảm lãi suất từ các ngân hàng trung ương đang gia tăng, với kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất nhiều hơn dự kiến trước đây.
Mặc dù có những yếu tố thời tiết ảnh hưởng đến số liệu kinh tế, nhưng tác động của chiến tranh thương mại không thể bỏ qua. Thị trường lao động sẽ là yếu tố quyết định, và các nhà đầu tư đang theo dõi sát sao số liệu việc làm sắp tới.
Thủ tướng yêu cầu lập Quỹ nhà ở quốc gia trong tháng 3
Để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu Bộ Tài chính hoàn thành việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia trong tháng 3, nhằm huy động nguồn lực tài chính cho các dự án. Mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam sẽ có 1 triệu căn nhà ở xã hội, tuy nhiên tiến độ hiện tại còn chậm.
Trong hội nghị trực tuyến ngày 6/3, Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của nhà ở xã hội đối với phát triển kinh tế và an sinh xã hội, yêu cầu sự tham gia của toàn hệ thống chính trị và thành lập Ban chỉ đạo tại các địa phương.
Nhiều chuyên gia và doanh nghiệp đề xuất thành lập Quỹ nhà ở xã hội quốc gia, sử dụng nguồn tiền từ đóng góp 2% tiền sử dụng đất của các dự án nhà ở thương mại, hoặc cơ chế người dân đóng góp trước khi mua nhà để huy động vốn hiệu quả. Họ cũng kiến nghị cơ chế ưu đãi tín dụng, hoặc thí điểm quỹ hoặc mô hình định chế tài chính dài hạn.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho rằng vốn ngân hàng chỉ là giải pháp hỗ trợ, đề xuất sử dụng vốn ngân sách ủy thác qua ngân hàng hoặc thành lập quỹ ủy thác.
