Luxshare và Goertek – hai trong số những nhà thầu lắp ráp quan trọng nhất của Apple – đang mạo hiểm tham gia công đoạn đóng gói chip cho hãng chế tạo iPhone. Theo Nikkei Asia, trong kế hoạch mở rộng hoạt động kinh doanh của tại Việt Nam, Luxshare cũng đang giúp các nhà thầu phụ tại Việt Nam hình thành năng lực lắp ráp chip.
Với Apple, việc có thêm hai nhà lắp ráp chip trong chuỗi cung ứng sẽ giúp gã khổng lồ công nghệ California tăng cường sức mạnh thương lượng so với các hãng smartphone khác. Trong khi đó, việc các hãng công nghệ trong nước nâng cao chuỗi giá trị và thâm nhập sâu hơn vào công nghệ chất bán dẫn sẽ giúp Bắc Kinh đạt được mục tiêu chính sách quan trọng: xây dựng một ngành công nghiệp chip hoàn toàn độc lập, không chịu sức ép trước cuộc “trấn áp” của Washington và các áp lực địa chính trị khác.
Làm chủ công nghệ chip cấp cao hơn
Luxshare đang xây dựng hệ thống chip gói (SiP) cho tai nghe AirPod của Apple sau khi giành được lượng lớn đơn hàng từ các hãng đối thủ Đài Loan và Mỹ, các nguồn thạo tin nói với Nikkei Asia.
Các nguồn tin này cũng nói rằng nhà thầu Goertek cũng đang để mắt đến mảng kinh doanh lắp ráp chip. Nhưng do những thách thức về mặt công nghệ nên cho đến nay, các đơn hàng mà Goertek nhận được ít hơn nhiều so với Luxshare.
Luxshare và Goertek ngày càng đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng rộng khắp của Apple. Đây là hai công ty đầu tiên chú ý đến chiến lược đa dạng hóa cơ sở sản xuất và bắt đầu dời chuyển các cơ sở sản xuất AirPod và lắp ráp iPhone từ Trung Quốc sang các tỉnh phía Bắc của Việt Nam từ đầu năm 2019. Hiện Luxshare cũng đang giúp các nhà thầu phụ tại Việt Nam hình thành năng lực lắp ráp chip, hỗ trợ cho chủ trương của Apple trong kế hoạch xây dựng chuỗi cung ứng hoàn thiện hơn tại Việt Nam.
Luxshare đặc biệt mong muốn cải thiện công nghệ chip và có thể mở rộng sang các lĩnh vực mới, bao gồm cả xe điện. Để rút ngắn thời gian sản xuất SiP, các nguồn tin nói với Nikkei Asia, Luxshare đã thuê các kỹ sư có bí quyết đóng gói chip từ hãng con Universal Scientific Industries (USI) thuộc tập đoàn ASE Tech Holding của Đài Loan – nhà cung cấp dịch vụ đóng gói và kiểm tra chip lớn nhất thế giới, các nguồn tin cho biết .
Tuy nhiên, các nguồn tin nhìn nhận rằng chất lượng sản xuất gói chip SiP hoàn chỉnh của Luxshare và Goertek không cao hoặc không nhất quán bằng sản phẩm hàng đầu của USI hay hãng Amkor của Mỹ. Nhưng các hãng Trung Quốc đang có lợi thế hơn bởi họ chịu trách nhiệm lắp ráp hoàn chỉnh sản phẩm. Điều này cho phép họ cung cấp các giải pháp đóng gói chip hiệu quả hơn về chi phí so với các đối thủ cạnh tranh và có thể giúp họ giành nhiều đơn hàng hơn trong tương lai.
Lắp ráp chip, còn được gọi là đóng gói chip, là bước cuối cùng trong sản xuất chất bán dẫn. Theo đó, các chip riêng lẻ được tập hợp lại với nhau trong một hộp đơn hoặc trong một module điện tử trước khi được gắn trên bảng mạch in.
Việc lắp ráp chip mà Luxshare đang thực hiện kém hiện đại hơn so với việc đóng gói chip tiên tiến mà các nhà sản xuất chip hàng đầu như Samsung, Intel và TSMC đang sở hữu. Nhưng quá trình này vẫn đòi hỏi công nghệ hay bí quyết kỹ thuật đáng kể.
Bản thân bao bì chip đang trở thành một lĩnh vực quan trọng trong cuộc đua thiết kế và sản xuất các con chip mạnh hơn trước.
ASE gần đây đã cùng với Intel, Samsung, TSMC và Qualcomm thành lập một tập đoàn để thiết lập các tiêu chuẩn toàn ngành cho việc đóng gói chip nhằm hỗ trợ phát triển các thiết bị điện tử mạnh hơn.
Tham vọng mới
Luxshare và Goertek là hai trong số các công ty công nghệ tham vọng nhất của Trung Quốc. Ngoài AirPods, Luxshare đã trở thành nhà lắp ráp lớn của iPhone và Apple Watch. Trong khi đó, Goertek là nhà sản xuất chủ chốt của tai nghe thực tế ảo (VR) của Meta (hãng mẹ của Facebook) và đã vượt qua Pegatron của Đài Loan để trở thành nhà lắp ráp số hai của PlayStation 5 của Sony.
Cặp đôi này đã đạt được mức tăng trưởng doanh thu nhanh chóng trong vài năm qua. Luxshare ghi nhận sự sụt giảm lợi nhuận lần đầu tiên vào năm 2021 do tình trạng thiếu hụt chip toàn cầu, chi phí logistic và chi phí phát triển sản phẩm cao hơn. Tuần trước, cổ đông của Luxshare đã thông qua kế hoạch huy động 13,5 tỉ nhân dân tệ (2,1 tỷ đô la) để mở rộng sản xuất. Luxshare cho biết họ sẽ dành 950 triệu nhân dân tệ cho hoạt động kinh doanh SiP và mở rộng kinh doanh đóng gói chip.
Goertek đã tách riêng bộ phận liên quan đến chip trước khi lên kế hoạch niêm yết đơn vị độc lập mới trên thị trường chứng khoán Thâm Quyến. Wingtech, nhà lắp ráp điện thoại thông minh lớn nhất Trung Quốc, cũng chuyển sang lĩnh vực bán dẫn bằng cách mua lại nhà sản xuất chip Nexperia vào năm 2019 và nhà máy sản xuất chip lớn nhất Newport Wafer Fab của Anh trong năm 2021.
“Không có gì ngạc nhiên khi các công ty Trung Quốc như Luxshare và Goertek đẩy nhanh nỗ lực nâng cao năng lực công nghệ chip bởi đây là phong trào rộng khắp của các nhà cung ứng công nghệ của Trung Quốc. Bắc Kinh đang mong muốn xây dựng chuỗi cung ứng chip tự chủ hơn trong các biến động địa chính trị đang gia tăng trên toàn cầu”, nhà phân tích kỳ cựu về chuỗi cung ứng Chiu Shih-fang thuộc Viện Nghiên cứu Kinh tế Đài Loan nói với Nikkei Asia.
Ông Chiu cũng nói thêm rằng tình trạng thiếu hụt chip chưa từng có trên thế giới cũng làm nổi bật tầm quan trọng của việc quyền kiểm soát nguồn cung cấp chip trong một loạt các ứng dụng thế hệ tiếp theo, bao gồm xe điện.
“Hơn nữa, do xe điện sẽ tiêu thụ nhiều chip hơn so với xe chạy bằng nhiên liệu truyền thống, việc tăng cường khả năng sử dụng chip cũng sẽ có lợi cho tham vọng mở rộng sự hiện diện của Luxshare trong ngành công nghiệp xe điện đang bùng nổ. Luxshare mới đây cũng thông báo sẽ hợp tác với tập đoàn Cherry ở Trung Quốc để sản xe điện”, nhà phân tích Đài Loan nhận định.
Số lượng nhà cung ứng của Apple tại Việt Nam tăng nhanh
Các số liệu do Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp (BSA) tổng hợp cho thấy: Số nhà cung ứng của Apple tại Việt Nam tăng lên 22 trong năm tài chính 2020, tức tăng 50% so với con số 14 trong năm 2018 khi thương chiến Mỹ – Trung nổ ra.
Khảo sát danh sách 22 nhà thầu Apple tại Việt Nam cho thấy sự phân bố rải rác từ Bắc vào Nam: Cụm công nghiệp Bắc Ninh – Bắc Giang tập trung nhiều nhất với 9 công ty, gồm 5 công ty tại Bắc Ninh và 4 công ty ở Bắc Giang. Còn lại rải ra ở vùng phụ cận như Hà Nam, Hải Dương, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, mỗi nơi 1 công ty. TPHCM, Đồng Nai và Tiền Giang mỗi nơi có một nhà thầu. Riêng Hải Phòng, Đà Nẵng và Bình Dương có 2 nhà máy ở mỗi địa phương.
Có tới 20 nhà thầu có duy nhất một nhà máy, trong đó có hai nhà thầu phụ có hai nhà máy tại hai địa phương, đó là Foster Electric Company Ltd với nhà máy tại Đà Nẵng và Bình Dương, Murata Manufacturing Company Ltd có xưởng tại Đà Nẵng và Tiền Giang.
Hiện Apple chưa công bố danh sách nhà cung ứng mới trong năm 2022.
Hồi tháng 1-2022, sau hơn một năm xây dựng nhà xưởng ở khu công nghiệp WHA Industrial Zone 1 tại Nghệ An, Goertek đã quyết định nâng tổng vốn đầu tư của dự án từ 100 triệu đô la lên 500 triệu đô la. Hiện Goertek trở thành nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất ở Nghệ An từ trước đến nay.
