Trung Quốc tụt lại phía sau Mỹ về số lượng công ty khởi nghiệp chưa niêm yết trị giá hơn 1 tỷ USD trong năm 2021. Chỉ riêng Trung Quốc và Mỹ đã chiếm gần 3/4 số kỳ lân toàn cầu.
Chỉ số Global Unicorn Index 2021 của Viện Nghiên cứu Hurun ở Thượng Hải công bố hôm 20-12 cho thấy: Tính đến cuối tháng 11, toàn thế giới có 1.058 kỳ lân với tổng giá trị đạt 3.700 tỷ USD. Có 42 quốc gia góp mặt trong danh sách của Hurun với mỗi nước ít một kỳ lân.
Mỹ hơn số lượng, nhưng thua kém quy mô
Dù tăng trưởng kinh tế chậm hơn, Trung Quốc có thêm 74 kỳ lân mới (tăng 32,5%) được thêm vào danh sách, nâng tổng số kỳ lân của nước này lên là 301, tương đương 28% tổng số toàn cầu. Mỹ có thêm 254 kỳ lân (tăng 109%), nâng tổng số lên 487, chiếm 46%. Tức tỷ lệ tăng trưởng startup tỷ đô ở Mỹ hơn 3 lần ở Trung Quốc. Trong khi đó, với thêm 33 kỳ lân, Ấn Độ xếp thứ ba với tổng số kỳ lân là 54.
Rupert Hoogewerf, chủ tịch kiêm trưởng nhóm nghiên cứu của báo cáo, cho biết: “Mỹ và Trung Quốc tiếp tục thống trị, với 3/4 số kỳ lân được biết đến trên thế giới, mặc dù chỉ chiếm 1/4 dân số thế giới. Phần còn lại của thế giới đang đuổi kịp, tăng số lượng kỳ lân từ 17% trong hai năm trước lên 26% trong năm nay.
Nhưng về giá trị hay quy mô startup, các startup của Trung Quốc có tầm vóc gấp bội.
ByteDance, công ty mẹ của ứng dụng TikTok và Douyin – phiên bản nội địa của TikTok, là kỳ lân giá trị nhất trong danh sách với mức định giá tăng lên 350 tỷ USD, tăng từ 270 tỷ USD vào cuối tháng 3 năm ngoái. Báo cáo của Hurun cho biết: “Với lượng người dùng đạt 3 tỷ mỗi ngày, ByteDance đã trở thành đối thủ nặng ký đối với Facebook”.
Được định giá 150 tỷ USD, dịch vụ tài chính Ant Group đã rơi xuống vị trí thứ hai sau khi các nhà quản lý Trung Quốc chặn niêm yết của họ vào năm ngoái và ra lệnh cải tổ các hoạt động thanh toán và cho vay. Các động thái này là một phần của cuộc điều tra chống độc quyền của Bắc Kinh đối với công ty mẹ Alibaba Group Holding.
Công ty hậu cần Cainiao, hãng con khác của Alibaba, đạt giá trị 34 tỷ USD, xếp thứ 9, trở thành công ty Trung Quốc thứ ba trong top 10.
Do Elon Musk của Tesla thành lập, SpaceX đã dẫn đầu các kỳ lân của Mỹ với mức định giá 100 tỷ USD và tăng hai vị trí lên thứ ba. Huy động được 6,6 tỷ USD trong 51 vòng tài trợ kể từ năm 2002, công ty hàng không vũ trụ tư nhân muốn đưa con người lên Mặt trăng khi Musk theo đuổi tầm nhìn về du hành liên hành tinh.
Ba hãng công nghệ tài chính là Stripe của Mỹ, Klarna của Thụy Điển và Revolut của Vương quốc Anh cũng lọt vào top 10.
Dịch vụ giáo dục trực tuyến Byju, trị giá 21 tỷ đô la, đứng đầu danh sách kỳ lân của Ấn Độ. Tiếp theo đó là hãng quảng cáo di động InMobi với 12 tỷ USD và ứng dụng đặt khách sạn Oyo 9,5 tỷ USD.
Năm thành công nhất của startup
Hurun gọi năm 2021 là năm thành công nhất đối với các công ty khởi nghiệp, được hỗ trợ bởi sự hiện diện của hệ sinh thái khởi nghiệp bao gồm những doanh nhân giàu có, các trường đại học đẳng cấp thế giới và quan trọng hơn là các nhà đầu tư mạo hiểm.
Hoogewerf cho biết: “Các nhà đầu tư đóng vai trò cố vấn và mang lại cơ hội mở rộng quy mô của startup, thay vì chỉ là chiếc máy bơm tiền mặt. Các nhà đầu tư vào các startup hàng đầu thế giới đang xây dựng hệ sinh thái với danh mục đầu tư cực kỳ hấp dẫn đối với các công ty khởi nghiệp phát triển nhanh nhất thế giới”.
Sequoia dẫn đầu hàng ngũ các nhà đầu tư Mỹ, bao gồm Tiger Fund, Accel và Goldman Sachs. Nhóm này tăng hơn gấp đôi khoản đầu tư của họ vào danh sách kỳ lân năm 2021 so với năm ngoái.
SoftBank của Nhật Bản, Tencent của Trung Quốc và Temasek Holdings của Singapore nằm trong số các nhà đầu tư châu Á tích cực.
Danh sách kỳ lân cũng chứng kiến 201 công ty bị loại khỏi bảng xếp hạng. Trong số đó, 137 công ty niêm yết trên sàn chứng khoán, 25 công ty được mua lại và 39 công ty chứng kiến giá trị của chúng giảm xuống dưới 1 tỷ USD. Một số công ty sụt giảm giá trị lớn nhất bao gồm Katerra, một công ty xây dựng của Mỹ và Ucar, một công ty chia sẻ xe của Trung Quốc.
Hoogewerf cho biết: “Đối với mỗi kỳ lân thành công mà bạn thấy, có hàng nghìn công ty thất bại”, cũng như một thế hệ kỳ lân mới trong tương lai sẽ xuất hiện, ”Hoogewerf nói.
Chỉ số Hurun Global Unicorn 2021 được tính toán dựa trên chi tiết danh mục đầu tư được công bố bởi các công ty đầu tư hàng đầu. Chỉ số này được Hurun kiểm tra chéo với các cơ sở dữ liệu chuyên biệt, các quỹ mạo hiểm và những người đồng sáng lập kỳ lân.
Ricky Hồ / BSA
