Buổi toạ đàm do nhà báo Vũ Kim Hạnh (Chủ tịch Hội DN HVNCLC) điều phối, với các diễn giả: PGS.TS Phạm Đình Anh Khôi (Giám đốc Trung tâm ươm tạo doanh nghiệp công nghệ, Trường ĐH Bách Khoa), Hà Công Thiện – Kỹ sư tích hợp hệ thống Real Time Robotics Việt Nam (RtR) - đại diện CEO Lương Việt Quốc; Phạm Đức Nam Trung – Giám đốc tài chính Dat Bike
Sự kiện này nhấn mạnh vai trò then chốt của công nghệ trong quá trình chuyển đổi xanh, không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất mà còn mở ra cơ hội hợp tác sâu rộng trong nghiên cứu và đổi mới sáng tạo.
Bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hội DN Hàng Việt Nam Chất lượng cao, người điều phối phiên tọa đàm, đã đặt ra kỳ vọng về sự hợp tác giữa “Ba Nhà” (Nhà nước, Nhà doanh nghiệp và Nhà trường), thúc đẩy các bên chuyển từ chiến lược sang hành động.
Năng lực hợp tác và Đổi mới sáng tạo từ Trường Bách Khoa
PGS.TS Phạm Đình Anh Khôi, Giám đốc Trung tâm ươm tạo doanh nghiệp công nghệ Trường Đại học Bách Khoa, khẳng định nhà trường luôn duy trì nhiều hình thức hợp tác đa dạng, bao gồm đặt hàng, tư vấn đào tạo, đồng hợp tác, đồng kiến tạo tài sản trí tuệ và đồng chuyển giao.
PGS.TS Phạm Đình Anh Khôi (phải)
Ông Khôi chia sẻ về các nỗ lực cụ thể của trường nhằm hỗ trợ khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, đặc biệt là thông qua Phòng thí nghiệm, Chế tạo Sản phẩm Mẫu.
Phòng thí nghiệm này, được thành lập năm 2022, cung cấp các module đầy đủ để hỗ trợ chế tạo mẫu nhanh trong thời đại 4.0, bao gồm thiết bị cơ khí, thiết bị điện tử, AI, IoT và các sản phẩm ứng dụng thông minh (smart application).
Để mối hợp tác giữa nhà trường và doanh nghiệp đạt hiệu quả cao, PGS.TS Phạm Đình Anh Khôi nhấn mạnh sự cần thiết phải “thấu hiểu nhau”:
“Điều quan trọng nhất khi nhà trường thống nhất với doanh nghiệp, theo tôi, hai bên cần phải rõ về ngôn ngữ của nhau. Mục tiêu chúng ta cần mong muốn là cái gì? Thời gian chúng ta mong muốn đạt được như ra làm sao? Chi phí ra sao?”
Về định hướng chiến lược, nhà trường đặt mục tiêu rõ ràng trong giai đoạn 2025-2030 là phát triển thành “trường đại học khởi nghiệp” được kiểm định quốc tế.
Để đạt được điều này, nhiệm vụ cốt lõi không chỉ là đào tạo và nghiên cứu mà còn là đổi mới sáng tạo, tức là “thương mại hóa” kết quả nghiên cứu và tăng trưởng dựa trên tài sản trí tuệ. Trường Bách Khoa đang kỳ vọng tăng tỷ lệ doanh thu từ khoa học công nghệ, chuyển giao công nghệ lên khoảng 35% trên tổng doanh thu vào năm 2030, tương đương khoảng 350 tỷ đồng trung bình một năm (tăng từ mức 150-170 tỷ đồng hiện tại).
Doanh nghiệp Công nghệ đẩy mạnh tự chủ và hợp tác
Hai đại diện doanh nghiệp công nghệ cao, Real Time Robotics (RtR) và Dat Bike (DBY), đã chia sẻ về nhu cầu hợp tác và chiến lược phát triển sản phẩm của mình, đặc biệt là liên quan đến việc làm chủ công nghệ lõi và nguồn nhân lực.
RtR – Nhu cầu Nhân lực chất lượng cao
Ông Hà Công Thiện, Kỹ sư tích hợp hệ thống của RtR, là một minh chứng cho sự kết nối giữa nhà trường và doanh nghiệp. Ông Thiện, sinh viên của Bách Khoa, đã thực tập tại RtR vào năm 2022 và chính thức trở thành kỹ sư sau khi tốt nghiệp.
Ông Hà Công Thiện, Kỹ sư tích hợp hệ thống của RtR
Ông Thiện cho biết sản phẩm máy bay không người lái (UAV) của RtR tích hợp nhiều thành phần đòi hỏi nhân lực từ các ngành của Bách Khoa, từ vật liệu composite, điện tử, vi xử lý, đến AI. Do đó, RtR mong muốn siết chặt hợp tác với Bách Khoa, thông qua các đề xuất cụ thể:
Cung cấp nơi thực tập cho sinh viên Bách Khoa
Tài trợ tài chính hoặc nhân lực (chuyên gia của công ty tham gia giảng dạy).
Đề xuất các đề tài có tính ứng dụng thực tiễn để sinh viên thực hành
Cung cấp việc làm và tổ chức chương trình thực tập chuyển tiếp lên nhân viên chính thức
Cung cấp nền tảng thử nghiệm cho đội ngũ nghiên cứu sinh và giảng viên, giúp giảm thời gian và công sức đầu tư vào sản phẩm nhỏ lẻ.
Về tính tự chủ công nghệ, ông Thiện khẳng định đối với các sản phẩm đa mục đích như UAV, “tự chủ về công nghệ đó là cái yếu tố then chốt”. Ông nhấn mạnh cần nguồn nhân lực chất lượng cao để đẩy mức độ sản xuất nội địa lên 95-100% so với sản phẩm nước ngoài, hướng đến mục tiêu Việt Nam là quốc gia sáng tạo, không chỉ là xưởng lắp ráp.
Dat Bike – Sở hữu thiết kế và Cải tiến liên tục
Ông Phạm Đức Nam Trung, Giám đốc Tài chính của Dat Bike
Ông Phạm Đức Nam Trung, Giám đốc Tài chính của Dat Bike, chia sẻ kinh nghiệm về việc phát triển sản phẩm xe máy điện và vai trò của việc tái hợp tác sau chuyển giao công nghệ.
Ông Trung cho rằng chuyển giao công nghệ “không phải là mua đứt bán đoạn”, mà là khởi đầu cho một vòng lặp liên tục của “phản hồi của khách hàng và cải tiếng của cái sản phẩm đấy”.
Ông cảnh báo: “Nếu như mà không làm liên tục thì người khác sẽ “làm dùm” mình tại vì mình đã đi kiểm chứng thị trường được giùm họ rồi. Tức là người khác sẽ “làm dùm” mình và bán hàng luôn “dùm mình”, lấy tiền luôn “dùm mình…”.
Dat Bike tự hào về năng lực tự chủ công nghệ: về mặt thiết kế, công ty “sở hữu hoàn toàn 100% tất cả các chuỗi quy trình của thiết kế”. Hiện nay, hơn 90% các chi tiết của xe đang được sản xuất tại Việt Nam. Ông Trung cũng tiết lộ rằng hiện tại, gần 50% kỹ sư trong đội ngũ R&D và sản xuất của Dat Bike xuất thân từ Trường Đại học Bách Khoa.
Câu chuyện chuyển giao thực tế và Cam kết hợp tác
Phiên tọa đàm cũng ghi nhận những câu chuyện thành công trong chuyển giao công nghệ giữa Bách Khoa và các doanh nghiệp vừa và nhỏ:
Ông Lê Văn Nam, đại diện Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Mỹ Long (Đồng Tháp), chia sẻ về việc tiếp cận nghiên cứu của Bách Khoa trong bối cảnh khó khăn của dịch Covid-19.
Nhờ sự kết nối với Khoa Công nghệ thực phẩm của trường, Hợp tác xã đã nhận được chuyển giao công nghệ hoàn toàn và thiết bị để sản xuất thành công sản phẩm nước cốt chanh mật ong cô đặc. Ông Nam xác nhận rằng hợp đồng chuyển giao công nghệ này là “hợp đồng đứt đoạn luôn”, đảm bảo tính độc quyền, thể hiện sự cam kết từ phía nhà trường.
Cam kết thiết lập cơ chế kết nối trực tiếp
Nhận thấy những rào cản trong việc kết nối trực tiếp giữa nhà trường và cộng đồng doanh nghiệp (đặc biệt là SME), bà Vũ Kim Hạnh đã đề xuất một cơ chế hợp tác mới.
PGS.TS Lại Quốc Đạt
PGS.TS Lại Quốc Đạt, Trưởng phòng Đối ngoại Trường Đại học Bách Khoa, đã tiếp nhận và đồng ý với đề xuất này:
“Chúng ta sẽ có một cái cơ sở dữ liệu là nhu cầu năng lực của nhà trường, nhu cầu của doanh nghiệp cứ mỗi tháng chúng ta cập nhật một lần. Những chỗ nào chúng ta “mai mối” được thì chúng ta “mai mối” ngay… Nhà trường sẽ cập nhật và thông qua cầu nối chỗ Hội DN HVNCLC sẽ tạo một “platform” tương tác… Nhà trường sẽ đồng ý ngay chuyện này”.
PGS.TS Đạt cam kết sẽ báo cáo và có kế hoạch triển khai cơ chế này ngay sau buổi tọa đàm, nhằm xúc tiến hợp tác chuyên môn với các khoa liên quan, như Khoa Kỹ thuật giao thông, Khoa Máy tính, Khoa Môi trường, Khoa Điện, Khoa Cơ khí, Khoa Vật liệu…
