Ngày 24.6.2023, Quốc hội chính thức thông qua Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM (Nghị quyết số 98/2023/QH15). Nghị quyết 98 được xem là, “cơ sở pháp lý, động lực để TP.HCM phát triển nhanh, bền vững”. Với nhiều cơ chế đột phá, trải rộng nhiều lĩnh vực quan trọng, bao gồm Quản lý đầu tư; Tài chính, Ngân sách; Quản lý đô thị và tài nguyên môi trường; Thu hút nhà đầu tư chiến lược; Quản lý KHCN và đổi mới sáng tạo…
Để doanh nghiệp hiểu rõ hơn về các cơ chế đặc thù này trong từng lĩnh vực, cũng như tác động của cơ chế đến thực trạng kinh tế trong tương lai và các cơ hội kinh doanh mới trong lộ trình triển khai Nghị quyết này, Câu lạc bộ Doanh nghiệp dẫn đầu (LBC) và Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất Lượng Cao, ngày 14/7/2023 đã tổ chức chương trình Ăn trưa làm việc, trao đổi về chủ đề: “Cơ chế đặc thù phát triển TP.HCM và các tác động trực tiếp đến doanh nghiệp”. Chương trình với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp thành viên trong câu lạc bộ LBC.
Tại đây, TS. Trương Minh Huy Vũ – Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, đã chia sẻ về nội dung và lộ trình triển khai Nghị quyết thí điểm cơ chế đặc thù và những lưu ý quan trọng đối với doanh nghiệp.
Theo TS Trương Minh Huy Vũ, về phía doanh nghiệp, khi tất cả những gì thành phố chuyển động từ hạ tầng giao thông, hạ tầng đô thị, đổi mới sáng tạo, hợp tác chiến lược hay hoa học công nghệ, bộ máy và con người có chuyển động thì doanh nghiệp đều hưởng lợi.
Cụ thể hơn, TS Huy Vũ cho hay, doanh nghiệp cần quan tâm:
  • Ưu tiên dự án liên quan đến giáo dục, thể thao, công nghệ và chuyển đổi xanh.
  • Liên quan gián tiếp, về qui hoạch đô thị mô hình TOD (mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng), nhà ở xã hội, cải tạo chung cư cũ, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tham gia lĩnh vực chỉnh trang đô thị, có sẵn các dự án đang đợi.
  • Xu thế mới, trong đó có hai xu thế quan trọng: một là khởi nghiệp (sẽ có cơ chế thoáng hơn, nhất là về tiền cho mentor, thuế thu nhập cá nhân…) cơ chế về tiền cho các bạn khởi nghiệp, qui trình khởi nghiệp là Hội đồng Nhân dân quyết; và hai là kinh tế xanh, giao thông & năng lượng. Chuyển xe xăng thành xe điện – Năng lượng thì là áp mái, điện gió. Điện gió thành phố không có trang trại gió, nhưng sẽ tập trung vào Cần Giờ. Về tiêu dùng xanh, nếu doanh nghiệp có dự án thì có thể tiếp cận qua vay kích cầu để thúc đẩy dự án đó.
Dẫn vào bài chia sẻ của mình, TS Trương Minh Huy Vũ cho rằng: TP.HCM muốn là đô thị phát triển bình thường như những đô thị khác, có đầy đủ thẩm quyền xử lý giải quyết vấn đề và tại sao TP.HCM chưa phát triển bình thường được, vì có nhiều chuyện không thể tự quyết được, không tự chủ được, không thể làm được bằng thẩm quyền của mình dẫn đến hàng loại rối, nghẽn, những vấn đề tích tụ không phải 3 năm, 5 năm mà thậm chí 15 năm, 20 năm.
Vì thế, nguyên tắc đầu tiên phải là “gỡ rối”. Do đó TP.HCM phải làm từ những “chuyện nhỏ xíu” vì phải gỡ rối mới làm được, TS Vũ khẳng định.
“Ngoài gỡ rối, thành phố không đặt hay so sánh với các thành phố ở Việt Nam, mà phải có xu thế bắt kịp những thành phố ở khu vực Đông Nam Á, và những Thành phố của châu Á. Nghiên cứu của Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, đã chỉ ra những chỉ số khác nhau của TP.HCM so sánh với các thành phố của châu Á & rộng hơn gọi là toàn cầu.
Với châu Á, TP.HCM hơn ở hai chỉ số quan trọng là về sự tự tin và người trẻ. Dân số đang là dân số vàng nhưng các khảo sát cho thấy người dân thành phố nói riêng và người dân Việt Nam nói chung rất tự tin. Hai chỉ số này rất quan trọng vì nó tác động đến tiêu dùng, đến nhà bán lẻ, đến bất động sản, hay đến những công nghệ mới…”, TS Vũ nói.
TS Vũ cho biết thêm, vì thế trong phần NQ 98 đã lồng ghép những xu thế mới để có thể kiến tạo, bắt kịp xu thế mới của thế giới. Đó cũng là lý do mà trong NQ 98 có phần rất lớn về kinh tế Xanh. Trong đó có 6 điều khoản rất quan trọng về kinh tế Xanh, một số mô hình mới về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và mô hình phát triển đô thị.
Không chỉ riêng TP.HCM, theo đánh giá của TS Huy Vũ, cơ chế đặc thù này hứa hẹn phát huy tối đa nguồn lực và thế mạnh của thành phố, đem lại những cơ hội phát triển mới và vượt bậc cho cộng đồng doanh nghiệp không chỉ tại TP.HCM mà ở các vùng kinh tế có liên quan.

Dưới đây là những slide cơ bản trong bài trình bày của TS Huy Vũ:

       

TS. Trương Minh Huy Vũ – Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM chia sẻ tại sự kiện

Tr. Quỳnh