Nhật Bản là thị trường xuất khẩu rất có giá trị và tiềm năng cho doanh nghiệp Việt Nam. Nhưng để vào thị trường này, hàng hóa của doanh nghiệp phải đáp ứng trên 200 chỉ tiêu về chất lượng. Nhưng có một nông dân tại tỉnh Long An đã làm được điều này.
Đó là ông Võ Quan Huy (hay còn gọi là Huy Long An), chủ thương hiệu chuối Fohla, người đã xuất khẩu thành công sản phẩm chuối sang thị trường Nhật Bản.
Tìm hiểu thị trường trước khi sản xuất
Trước khi đưa chuối Fohla sang Nhật Bản thành công, ông Huy đã “khởi nghiệp” với hơn 20 loại cây, con khác nhau. Cái duyên đưa ông đến trái chuối bắt đầu từ việc “nghe” thông tin về Hiệp định TPP, nay là CPTPP.
Ông Huy cho biết, khi Việt Nam bắt đầu đàm phán để chuẩn bị tham gia TPP, trong đầu ông luôn suy nghĩ tìm ra sản phẩm nào để tận dụng cơ hội từ thị trường này. Bởi đây là một thị trường rất rộng lớn, có sức tiêu thụ cao.
Và khi tìm hiểu về trái chuối ông thấy rằng, Trung Quốc một năm nhập khẩu hơn 700.000 tấn, Nhật Bản hơn 1,2 triệu tấn, Hàn Quốc 1 triệu tấn. Qua đó, ông phát hiện ra điểm mấu chốt, đó là Trung Quốc trồng được chuối, nhưng Nhật Bản và Hàn Quốc thì không! “Do đó, mình nhắm vào thị trường này thì sức cạnh tranh sẽ có”, ông Huy nói.
Minh bạch, không “mông má”
Tuy nhiên, chuối muốn vào Nhật Bản, Hàn Quốc phải đáp ứng được trên 200 chỉ tiêu về chất lượng. Theo ông Huy, chỉ tiêu đầu tiên bao quát tất cả là nhật ký sản xuất phải minh bạch, không được “mông má” gì thêm.
“Nếu chúng ta dạy nhân viên mình “mông má”, “sửa đổi”, nghĩa là không minh bạch. Nên làm minh bạch được thì mình sẽ quản trị tốt vấn đề sản xuất”.
Ông Huy cho hay, trong quá trình này, ghi nhật ký sản xuất là việc làm rất quan trọng buộc phải thực hiện. Nhật ký này không phải để đối phó với khách hàng, bởi khách hàng vạch ra từng chỉ tiêu xem mình có gì, có dùng chất này, chất kia không. Hoặc dùng thì cách ly như thế nào…
Theo ông Võ Quan Huy cho biết, chính việc tuân thủ tự nguyện các tiêu chuẩn từ đối tác Nhật Bản đưa ra, nên chuối của ông chưa bao giờ bị “trả hàng về”.
“Chỉ duy nhất một lần khi đưa chuối qua Nhật, khui hàng ra, họ thấy cuống hơi dài, dễ gãy khi xếp và họ phản ánh với mình. Chỉ vậy thôi nhưng tôi cũng phải tức tốc bay sang Nhật để kiểm tra. Khi qua đó, họ đón chào mình bằng sự kính trọng, bởi họ cho rằng mình có trách nhiệm với trái chuối của mình”. Từ đây, ông Huy khuyên bà con nông dân, phải chịu trách nhiệm về chuẩn chất đối với hàng hóa của mình sau khi đã xây dựng được. Có như thế đối tác mới thấy mình đang bảo vệ mình và bảo vệ khách hàng của họ.
Cuối cùng, theo nông dân Võ Qun Huy, chúng ta làm sao áp dụng chuẩn chất, lấy tiêu chuẩn – chất lượng để hàng nông sản Việt Nam thuyết phục khách hàng thế giới, thuyết phục chính những người tiêu dùngtrong nước, để không còn nữa câu chuyện hàng đẹp mới xuất đi, hàng xấu để lại.
Tuân thủ tự nguyện tiêu chuẩn là chìa khóa thành công
Theo bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hội DN HVNCLC, đa số nông dân Việt Nam chỉ nghĩ một điều, năng suất sao cho cao, giá cả sao cho ổn định. Và khi nông dân còn làm ăn nhỏ lẻ với những mảnh ruộng nhỏ, thị họ không hình dung được chân dung đối tác của họ là như thế nào. “Một khi họ hình dung được đối tác, những yêu cầu của thị trường nhập hàng thì họ sẽ phải thay đổi”, bà Hạnh nói.
Đi nhiều, tiếp xúc nhiều, bà Vũ Kim Hạnh cho rằng muốn đi đường dài mà rơi vào thế bị động thì người làm nông nghiệp Việt Nam nên tự nguyện tuân thủ những tiêu chuẩn, yêu cầu chất lượng của thị trường quốc tế.
Tuy nhiên những trường hợp như của ông Võ Quan Huy nêu trên hiện nay còn ít, chưa phổ biến ở Việt Nam, bởi ông Huy ngoài tài chính, còn có kiến thức, chuyên môn và đất đủ lớn để làm. Cho nên, người nông dân cần thiết phải liên kết lại theo mô hình như HTX hay tổ hợp tác.
Về vấn đề này, ông Võ Quan Huy cho rằng, phải làm được một quy trình khép kín và người dân phải tự nguyện tuân thủ chặt chẽ những quy định trong quy trình đó. Hiện ông Huy đang dùng quy trình của mình để hợp tác với bà con nông dân ở Đồng Nai. Theo ông Huy, khu vực Trảng Bom là cái nôi của cây chuối, nếu lấy chuẩn chất của Huy Long An đưa vào áp dụng, cùng với kinh nghiệm trồng chuối của nhà nông Đồng Nai thì câu chuyện giải cứu chuối sẽ kết thúc”.
Trên đây là những nội dung ghi nhận tại buổi Talk show “chuẩn chất là số 1” trong chương trình “Cà phê sáng” truyền hình Việt Nam.
Trần Quỳnh
